Chúng tôi xin trích đoạn mô tả Chợ Tình Khâu Vai trên trang Hoàn Cầu để giới thiệu bài thơ của tác giả Thanh Dương.
NHC
“Tại xã Khâu Vai, tỉnh Hà Giang, Việt Nam có một phiên chợ tình với hơn trăm năm lịch sử…Theo thời gian, nơi đây trở thành chốn hò hẹn yêu đương của các đôi trai gái”, đó là lời giới thiệu của trang Hoàn Cầu về phiên chợ độc đáo này của người Việt
Nhắc tới Hà Giang, không thể không nói tới chợ tình Khâu Vai. Dù cuộc sống có nhiều đổi thay, nhưng phiên chợ này vẫn tồn tại hơn một thế kỷ qua với đủ đầy sức hấp dẫn. Với những giá trị tự thân của mình, chợ tình trở thành nét đẹp lạ kỳ trong nếp sinh hoạt cộng đồng của đồng bào dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc Việt Nam.
Nhắc tới Hà Giang, không thể không nói tới chợ tình Khâu Vai. Dù cuộc sống có nhiều đổi thay, nhưng phiên chợ này vẫn tồn tại hơn một thế kỷ qua với đủ đầy sức hấp dẫn. Với những giá trị tự thân của mình, chợ tình trở thành nét đẹp lạ kỳ trong nếp sinh hoạt cộng đồng của đồng bào dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc Việt Nam.
Theo trang Hoàn Cầu, hàng năm, vào ngày 27 tháng 3 âm lịch, người dân sinh sống tại xã Khâu Vai lại tụ hội trong phiên chợ này để tìm kiếm bạn tình. Các chàng trai sẽ chủ động nắm tay cô gái, nếu cô gái không rút tay lại, đó sẽ là tín hiệu để hai người trở nên gần gũi hơn. Đáp lại tấm thiện tình ấy, cô gái sẽ tấu những điệu nhạc lời ca đậm nét truyền thống dành tặng cho đối phương.
Chợ tình Khâu Vai cũng là nơi hò hẹn của những người đã kết hôn. Họ tìm tới chợ để gặp gỡ người xưa, hồi tưởng mối duyên bị lỡ dở năm nào.
Chợ tình Khâu Vai cũng là nơi hò hẹn của những người đã kết hôn. Họ tìm tới chợ để gặp gỡ người xưa, hồi tưởng mối duyên bị lỡ dở năm nào.
“Phiên chợ này bắt nguồn từ câu chuyện được lưu truyền trong dân gian về mối tình của một đôi trai gái. Chuyện kể lại rằng, năm xưa, có chàng trai và cô gái nọ dù khác dân tộc vẫn đem lòng yêu nhau tha thiết. Mối tình sâu đậm của họ khiến hai tộc xảy ra xích mích. Đau lòng trước cảnh tượng này, họ quyết định chia tay và thầm hò hẹn, hàng năm, cứ vào ngày 27 tháng 3 âm lịch lại tương ngộ cho thỏa nỗi nhớ mong. Lâu dần, nơi hẹn hò của đôi trai gái kém duyên ấy trở thành phiên chợ tình của các chàng trai, cô gái của Khâu Vai”.
( Mỗi năm chợ tình họp ở Khâu Vai ngày 27 tháng 3 âm lịch. Người ở xa thường đến Khâu Vai từ buổi chiều hôm trước. Thị xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc tỉnh Hà Giang. )
Không mơ thị thành. Em là sơn nữ,
Xuống núi tìm anh, chợ tình Khâu Vai,
Nhà em xa, đi hết mấy dốc dài,
Mấy đường đèo, mấy đường rừng thăm thẳm.
Không mơ thị thành. Em là sơn nữ,
Xuống núi tìm anh, chợ tình Khâu Vai,
Nhà em xa, đi hết mấy dốc dài,
Mấy đường đèo, mấy đường rừng thăm thẳm.
Vách núi đá nếp nhà ai bên cạnh,
Theo chân em che gíó lạnh, sương mù,
Sương ở đỉnh trời, sương dưới thung khe,
Sương là đà che hàng cây trước mặt.
Chiều đã buông ở Khâu Vai, Mèo Vạc,
Trời Hà Giang mây trắng khúc tình ca,
Vẫn đợi anh từ những bản làng xa,
Về chợ tình. Hỡi chàng trai rừng núi.
27 tháng 3 chợ tình mở hội,
Sáng mai có người ngơ ngác tìm nhau,
Những người đã yêu, những kẻ chưa yêu,
Tuổi còn trẻ hay tuổi đời đã lớn.
Rượu men lá hay rượu ngô anh uống,
Em mời anh gói mèn mén, gói xôi,
Ăn với nhau cũng đủ thấy vui rồi,
Và nói với nhau trăm lời thương nhớ.
Ðây tấm vải em dệt bên khung cửa,
Bàn tay em vuốt từng sợi chỉ thô,
Trái tim em như thoi cửi đẩy đưa,
Trái tim em như thoi cửi đẩy đưa,
Tấm vải ân tình tặng anh may áo.
Khi mình chia tay đường xa khuất nẻo,
Áo mặc trên người anh sẽ nhớ em,
Nhớ hôm nay trong men rượu, tiếng khèn,
Anh và em đã một ngày gắn bó.
Chợ tàn rồi, anh nằm trên yên ngựa,
Say thì say, hãy rong ruỗi về nhà,
Rừng chiều mùa Xuân rực rỡ sắc hoa,
Và sắc áo của những người miền núi.
Say thì say, hãy rong ruỗi về nhà,
Rừng chiều mùa Xuân rực rỡ sắc hoa,
Và sắc áo của những người miền núi.
Người Tầy, Nùng, Hmong, người Dao, người Giấy,
Bản làng nào cũng gặp ở Khâu Vai,
Chợ tình hàng năm không của riêng ai,
Nhưng mình vẫn riêng góc đời hò hẹn.
Nguyễn Thị Thanh Dương.
