Áo Bà Ba - Nét Đẹp Duyên Dáng Của Người Miền Tây
Áo bà ba là trang phục truyền thống mang đậm sự chân chất của miền Tây sông nước. Chiếc áo bà ba tượng trưng cho nét duyên dáng và đằm thắm cũng như sự giản dị của người dân nơi đây.
Được viết bởi thyltp
I-Nguồn Gốc Chiếc Áo Bà Ba
Áo bà ba được xem là biểu tượng của những con người mộc mạc, chân chất ở miền Tây Nam Bộ. Ở miền Bắc của Việt Nam, người ta gọi áo bà ba là “áo cánh”. Bộ trang phục này được mô tả là chiếc áo ngắn, tay dài, có hàng khuy dọc theo thân áo kết hợp cùng quần suông ống rộng.
Áo bà ba là trang phục truyền thống của người miền Tây (Ảnh: voh.com.vn)
Cho đến nay, vẫn chưa có nguồn tài liệu nào khẳng định thời điểm chính xác mà chiếc áo bà ba xuất hiện. Một số giả thuyết cho rằng, những chiếc áo bà ba đầu tiên xuất hiện là ở miền Nam vào thời Hậu Lê (1428 - 1789). Có một giả thuyết khác lại cho rằng chiếc áo bà ba có mặt ở Nam bộ vào khoảng nửa đầu thế kỷ 19 và do nhà bác học Trương Vĩnh Ký cách tân từ kiểu áo của người Bà Ba (người Malaysia lai người Hoa, sống trên đảo Penang của Malaysia). Bên cạnh đó, cũng có một số quan điểm nhận định áo bà ba là sự ảnh hưởng và cách tân từ chiếc áo lá và áo xá xẩu may bằng vải buồm đen của người Hoa.
Áo bà ba gắn liền với cuộc sống người dân lao động miền Tây (Ảnh: @hoangphuc7993)
Dù cho vẫn chưa có kết luận chính thức về xuất xứ của áo bà ba, nhưng trang phục này khi khoác lên mình người dân miền Tây thì đã trở thành một biểu tượng đẹp cho tâm hồn, văn hóa, tích cách của người vùng sông nước. Người ta mặc áo bà ba trong đời sống sinh hoạt hằng ngày từ đi làm ruộng, đi chợ, đi chơi… Lúc đi làm thì họ mặc những màu tối còn khi đi chơi thì sẽ chọn màu sắc sáng hơn như xanh lơ nhạt, màu mạ non...
Áo bà ba là một bộ trang phục chứa đựng tính thẩm mỹ và cả sự sáng tạo để hợp với xu hướng từng thời điểm. Nếu trước đây, áo bà ba chỉ là trang phục mặc hằng ngày của người dân lao động thì ngày nay, chiếc áo đã có mặt trong những buổi biểu diễn nghệ thuật, trong các hoạt động văn hóa của người miền Tây. Thậm chí, ở một số khu du lịch, người ta cũng mặc bộ áo bà ba như một cách thể hiện nét văn hóa truyền thống vùng này.
Miệt vườn trái cây là nơi bạn có thể bắt gặp hình ảnh chiếc áo bà ba (Ảnh: @pullpulljinjin)
II-Thiết Kế của Áo Bà Ba qua các Thời Kỳ
1-Áo Bà Ba thế kỷ 18-19
Vì tính chất công việc của người dân miền Tây chủ yếu là làm nông nên những chiếc áo bà ba truyền thống ở thế kỷ 18-19 thường được may bằng chất liệu mau khô sau khi giặt. Những gia đình khá giả hơn thì sẽ chọn những chất liệu như vải gấm, lụa… để tăng sự sang trọng, quý phái.
Chiếc áo bà ba thời xưa gắn liền với cuộc sống lao động của người miền Tây (Ảnh: trithucvn)
Thân áo bà ba có ba tà áo chính gồm tà lớn ở thân sau và hai tà nhỏ ở trước. Áo có hai đường xẻ có độ cao vừa phải, vừa thoải mái lại rất duyên dáng. Áo sẽ được may thêm hai túi to phía trước đối với nam giới và hai túi nhỏ đối với nữ. Trên thân áo có một hàng nút theo kiểu nút bọc vải học nút nhựa chạy dài dọc ở giữa thân trước.
Hình ảnh hiếm hoi về chiếc áo bà ba ngày xua (Ảnh: trithucvn)
Về phần tay áo thì nó được may theo nhiều kiểu: tay ngang với ống tay áo nhỏ ôm nhẹ vào cánh tay, ống tay áo suông và hẹp dần về phía cổ tay hoặc tay áo kiểu ống loe. Bên cạnh đó, nếu mặc ở nhà thì người ta còn có thêm sự lựa chọn đó là áo tay ngắn.
Thiết kế áo bà ba của nam và nữ (Ảnh: vietfuntravel)
Áo bà có phần cổ tròn được khoét ở giữa áo một cách tinh tế. Độ rộng của cổ áo sẽ khác nhau tùy theo vóc dáng cũng như độ tuổi người mặc. Ví dụ, những người có dáng người tròn, mũm mĩm thì sẽ mặc áo bà ba khoét cổ hơi rộng để có thể tôn được sự đầy đặn một cách tao nhã. Ngược lại, những người hơi gầy thì lại chọn kiểu cổ áo khoét nhỏ để che đi khuyết điểm mà vẫn giữ được nét thanh lịch. Ngày xưa, áo bà ba truyền thống chỉ có màu đen, nâu, xám là những màu tối và sạch sẽ để hợp với việc làm ruộng chân lấm tay bùn ở Miền Tây
Màu nâu là màu cơ bản của chiếc áo bà ba (Ảnh: @restillvietnam)
Chiếc áo bà ba sẽ mặc cùng quần ống suông đáy cao có độ dài từ eo chấm đến cổ chân. Chiếc quần này kết hợp cùng với áo bà ba sẽ giúp người mặc trông thanh mảnh hơn và cũng rất thoải mái khi di chuyển. Quần mặc với áo bà ba là kiểu quần trơn với hai màu được cơ bản nhất là màu trắng và màu đen. Ngoài ra quần còn có một số màu sắc khác để phối một cách hài hòa cùng chiếc áo mà bạn chọn.
Ngoài ra, khi mặc bộ trang phục này, người ta thường đi kèm với những phụ kiện như nón lá, khăn rằn đen trắng tạo nên hình ảnh đặc trưng của người dân miền Tây chân chất.
2-Áo Bà Ba Hiện Đại
Từ những năm 1960, áo bà ba bắt đầu có sự cải tiến để vừa mang tính truyền thống lại vừa hiện đại và thời trang hơn. Những chiếc áo bà ba bắt đầu được may với nhiều chất liệu sang trọng hơn. Đặc biệt, khi được sử dụng trong biểu diễn nghệ thuật, phim ảnh thì nhà thiết kế sẽ chọn những chất liệu có tính thời trang và sang trọng như: gấm, lụa, voan, phi bóng, vải nhung.
Áo bà ba trong hoạt động nghệ thuật sử dụng các chất liệu sang trọng hơn (Ảnh: 24h.com.vn)
Những chiếc áo bà ba cách tân ngày nay còn được may thêm tà kép, có thể có bốn tà ở thân trước. Áo bà ba cách tân không thẳng và rộng như xưa mà các nhấn thêm eo, bụng, ngực ôm sát để tôn dáng người mặc. Ngoài ra, người ta còn sáng tạo thêm kiểu may phần cổ với các kiểu cổ lá sen, cánh én, đan tôn… là những phong cách ảnh hưởng từ trang phục nước ngoài.
Những đường nét được may cầu kỳ hơn để tôn vóc dáng người phụ nữ (Ảnh: @hhennie.official)
Bên cạnh đó, phần tay áo cũng được cải tiến nhiều. Nếu như những bộ áo bà ba truyền thống may tay liền với thân thì trong những bộ trang phục cách tân, người ta may theo kiểu ráp tay rời vào bờ vai áo. Đây được gọi là kiểu ráp Raglan có nguồn gốc từ châu Âu, người ta sẽ may hai thân áo trước và sau rời khỏi vai và tay áo. Trong khi đó, tay và vai áo nối liền từ cổ tới nách. Cách may này sẽ giúp bộ áo bà ba mang nét đẹp hiện đại hơn với tay áo dài nhưng hơi loe, không quá thắt lại ở phần nách như bộ áo truyền thống.
Ngày nay, chiếc áo bà ba có màu sắc đa dạng hơn với những gam màu nổi bật như đỏ, hồng, xanh, vàng… Nếu xưa kia, chiếc áo bà ba chỉ là một mảnh vải trơn thì ngày nay, người ta đã điểm xuyết lên đó những kiểu họa tiết in, họa tiết vẽ hoặc hình chấm bi trẻ trung.
Áo bà ba cách tân có thêm họa tiết nơi thân áo (Ảnh: @im_daisy_beautiful)
III-Áo Bà Ba - Nét Đẹp Văn Hóa Của Người Miền Tây
Áo bà ba là một trang phục đơn giản, không quá cầu kỳ nhưng lại được xem như là biểu tượng, là tâm hồn của người miền Tây Nam Bộ. Sự giản dị trong chiếc ao bà ba cũng giống như tính cách của người dân nơi đây vậy. Họ mộc mạc, chân chất, chân thành và phóng khoáng. Hình ảnh người con gái miền Tây Nam Bộ trong trang phục áo bà ba dịu dàng, e ấp dưới chiếc nón lá đã đi vào không biết bao nhiêu bài thơ, bản nhạc.
Một hình ảnh trữ tình đậm chất miền Tây sông nước (Ảnh: vanchuongphuongnam.vn)
Không những gắn liền với cuộc sống người miền Tây, hình ảnh chiếc áo bà ba còn tượng trưng cho tinh thần mạnh mẽ, bất khuất của phụ nữ Nam bộ trong chiến tranh Việt Nam - Mỹ và Việt Nam - Pháp. Thuở ấy, chị em phụ nữ từ trẻ đến già với chiếc áo bà ba, cổ quấn chiếc khăn rằn, tay cầm đuốc, cầm mõ cứ thế xông pha trận mạc để chiến đấu. Hình ảnh đó đã trở thành một biểu tượng cao đẹp trong trang sử Việt Nam
Chiếc áo bà ba vẫn là nét đẹp văn hóa được giữ gìn và phát huy (Ảnh: kenhdulich.com)
Thời gian trôi đi, khi Việt Nam vào giai đoạn mở cửa và đón nhận nhiều nền văn hóa hiện đại thì chiếc áo bà ba vẫn tồn tại và giữ nguyên nét dịu dàng, đằm thắm. Nếu du khách có dịp đến miền Tây, bạn sẽ thấy hình ảnh chiếc áo bà ba của những người phụ nữ giữa chốn chợ đông người, trên những cánh đồng lúa, trong các lễ hội và tại các miệt vườn trái cây. Hình ảnh này như một bức tranh đẹp khiến người ta dễ dàng say đắm trước sự duyên dáng của người con gái miền Tây.
Dù cuộc sống có trở nên hiện đại hơn với những bộ trang phục tân thời thì chiếc áo bà ba vẫn mãi còn đó. Chiếc áo này được trân trọng giữ gìn như một cách để tôn lên nét đẹp văn hóa đặc trưng của người miền Tây.
Được viết bởi thyltp
Nguồn : Internet - ĐH ST